Boek schrijven

Acht onmisbare schrijftips voor het uitgeven in eigen beheer

Heb jij dé verhaallijn voor een bestseller gevonden en wil jij hem uitgeven in eigen beheer? Gebruik deze acht schrijftips en publiceer dit jaar je eigen verhaal met Bookmundo!

Geef je lezer een hartelijk welkom

De eerste en de laatste zin van een boek zijn enorm belangrijk. Gebruik deze zinnen dan ook om je lezer omver te blazen en vast te houden in het eerste hoofdstuk.

De bekende Libris Literatuur Prijswinnaar Murat Isik begon zijn bestseller Wees Onzichtbaar met deze zin: ‘In de tijd dat de eerste springers te pletter vielen van onze flat, begon mijn vader aan zijn nachtelijke pleziertochten door Amsterdam.’ Doordat Murat Isik in deze beginzin al zoveel verschillende verhaalelementen beschrijft, wordt elke lezer al meteen meegesleurd in het verhaal.

Het kan ook anders. Niet elke schrijver kan of wil zijn boek beginnen met een verrassende of poëtische zin. Kies in de eerste plaats voor een zin waarin de lezer zich kan identificeren. Misschien wordt jouw personage wel wakker op een doordeweekse dag en vertrekt hij gewoon naar het werk. Natuurlijk moet je de spanning in het eerste hoofdstuk dan wel voldoende opbouwen.

Denk out of the box

Er worden wekelijks verschillende boeken gepubliceerd door uitgevers en auteurs in eigen beheer. Zorg ervoor dat je hier bovenuit steekt. Dat is niet gemakkelijk, maar door te kiezen voor een verhaal met een andere insteek trek jij de juiste aandacht van de lezer.

Hoe bedenk je zo’n concept? Start met je denkproces te veranderen. Bedenk niet het begin van je verhaal, maar juist het einde. Wat vind jij een intrigerend einde en hoe kan je dat gebruiken in een verhaal?

Indien je als auteur al verschillende verhalen hebt geschreven, kan het helpen om deze te analyseren. Bekijk wat terugkerende thema’s en schrijfstijlen zijn en bepaal of je hier misschien eens een andere insteek aan kan geven.

Show, don’t tell

Dit is dé vuistregel die elke auteur moet kennen en toepassen om een kwalitatief verhaal te schrijven. Wat houdt dit in? Zorg ervoor dat je de lezer elke stap in je verhaal laat ervaren en betrek de lezer bij het verhaal. Schrijf dus niet ‘Het personage lachte uitbundig en stapte verder’, maar vertel dat het personage rood aanliep en zo’n schaterend geluid maakte dat de hele straat erdoor gevuld werd, totdat hij om de hoek verdween.

Deze schrijfmethode vraagt veel oefening en inzicht. Lees boeken van bekende auteurs en ontdek welke zinnen je als lezer het meeste prikkelen. Onderstreep deze zinnen of schrijf ze ergens op ter inspiratie.

Loop je tekst na op veelvoorkomende fouten

Een auteur in eigen beheer kan ervoor kiezen om na het schrijven een professionele tekstredacteur te contacteren. Bookmundo biedt hier specifieke diensten voor aan, maar natuurlijk zijn de kosten volledig voor de auteur. Zorg ervoor dat je de tekst tot in de puntjes verfijnd hebt, zodat de tekstredacteur zich kan concentreren op de details.

Zoek naar fouten in:

  • Het perspectief: Een beginnende schrijver wordt altijd aangeraden om niet teveel verschillende perspectieven te gebruiken. Lees alles over het perspectief in de blog ‘De tien vragen die je aan jezelf moet stellen voor het publiceren van een boek’. Zorg ervoor dat het vertelperspectief van je verhaal op de juiste plaatsen verandert. Blijf je tijdens het schrijven ook steeds bewust over het perspectief waaruit je schrijft.
  • De tijd: Beginnende schrijvers durven in één zin te wisselen van verleden tijd naar tegenwoordige tijd. Deze zinnen lezen minder vlot en zorgen voor verwarring. Let hierop tijdens het herlezen van je tekst.
  • De spelling: Ga ervan uit dat jouw lezer een grammaticale kenner is. Ben je niet helemaal zeker van een spellingsregel? Gebruik een automatische spellingscontrole of kijk op onzetaal.nl.

Less is more

Natuurlijk wil je pronken met poëtische beeldspraak en mooie zinnen, maar zoek een goede balans. Deze zinnen kunnen je tekst vertragen, waardoor de spanning uit het verhaal getrokken wordt. Kies verder ook voor korte zinnen, want dit houdt spanning én snelheid in je tekst. Een sterk verhaal heeft een goede balans tussen snelle en tragere zinnen.

Schrijf voor jezelf (maar denk aan je lezer)

Eenmaal je de verhaallijnen uitgewerkt hebt, kan je beginnen met schrijven. Dit is een lang proces. Het is dus handig om voor jezelf bepaalde doelen te stellen, bv. per week 4000 woorden schrijven. Het is belangrijk om tijdens dit proces niet teveel aan je lezer te denken. Natuurlijk wil je dat het verhaal gelezen wordt, dus moet je wel rekening houden met je doelgroep. Toch mag dit er nooit toe leiden dat de keuzes die je tijdens het schrijven maakt niet overeenkomen met de keuzes die je als schrijver wilt maken.

Kies personages die je zelf niet wilt zijn

Veel auteurs schrijven een debuutroman met autobiografische kenmerken. Dat gebeurt regelmatig, omdat deze thematiek voor schrijvers een veilige cocon biedt waar ze als persoon veel aansluiting in vinden. Dit werkt en resulteert in een kwaliteitsvoller eindresultaat, maar zorg ervoor dat het verhaal ook voldoende verrassende personages bevat. Dit geeft pit aan het verhaal en geeft je als auteur de ruimte om vanaf een afstand naar de tekst te kijken.

Herlees hardop

Hoofdstukken hardop herlezen werkt. Je ontdekt moeilijke zinsconstructies, gaten in het verhaal en plotse onrealistische sprongen. Daarnaast ontdek je ook stukken waar je als auteur trots op bent. Onthoud deze stukken, want die kan je achteraf gebruiken op je achterflap of tijdens je boekpresentatie.

Extra

Een beginnende schrijver moet veel lezen, zowel fictie als non-fictie. Er zijn enkele goede, kwalitatieve boeken op de markt voor beginnende schrijvers.

Boekentips:

  • Renate Dorrestein – Het geheim van een schrijver
    Dit boek is geen gewone handleiding, maar biedt inzichten vanuit verschillende perspectieven. Renate leert elke lezer om op een andere manier naar teksten te kijken. Ze gebruikt praktische voorbeelden en laat de lezer voelen hoe hij zijn verhaal moet benaderen.
  • Jan Renkema – Schrijfwijzer
    De Schrijfwijzer is een begrip in de literaire wereld. Elke auteur hoort dan ook een exemplaar op zijn schrijftafel te hebben liggen. Dit handboek geeft je antwoorden op alle taalvragen die jij jezelf stelt tijdens het schrijven.
  • Louis Stiller – Het grote Schrijf-doe-boek
    Dit boek biedt je een heel jaar lang schrijfoefeningen en inspiratie zodat je nieuwe technieken en ideeën kan oefenen. Louis Stiller is hoofdredacteur van Schrijven Online en Schrijven Magazine.

Laat je als schrijver niet afschrikken door al deze tips en technieken. Een goed taalgevoel brengt je al een heel eind op weg. Gebruik deze tips als leidraad en inspiratiebron tijdens het schrijfproces!