De inhoud van een boek is veruit het belangrijkste, maar het oog wil ook wat. Een potentiële lezer moet aan de hand van je cover in één opslag kunnen afleiden waarover je boek zal gaan. Ook een verzorgd binnenwerk maakt het lezen aangenamer. Leer de belangrijkste definities van typografie en ontwerp de layout van je boek als een professional!
Typografie staat voor de vormgeving van de tekst in het binnenwerk. De layout van je boek is daarentegen vooral gericht op het ontwerp van de omslag van een boek. Hieronder bespreken we de belangrijkste termen uit beide disciplines.
Resolutie van de cover en gebruikte afbeeldingen
De resolutie vertelt iets over hoe scherp een afbeelding weergegeven wordt. De eenheid is DPI, ook wel Dots per Inch genoemd: het aantal pixels per inch. De resolutie van een afbeelding of ontwerp zal dan ook hoog genoeg moeten zijn bij drukwerk dat je van dichtbij bekijkt, zoals een boek. De cover die je voor Bookmundo moet uploaden, moet minimaal een resolutie van 250 DPI hebben. Een afbeelding op je computerscherm heeft een resolutie van 72 DPI. Een document zal er op de computer dus wel scherp uitzien, maar wanneer het gedrukt wordt aan diezelfde resolutie niet meer. Zorg er dus voor dat je de resolutie van afbeeldingen nakijkt voor je ze uploadt.
OPMERKING: Voor de tekstboeken is die resolutie niet relevant. Dat gaat meestal wel goed. Dit speelt in principe voornamelijk voor illustraties en afbeeldingen.
De bladspiegel
De bladspiegel is een belangrijk onderdeel van de typografie van een boek. Het bepaalt namelijk de indeling van het binnenwerk: de plaatsing van de tekst, titels en subtitels, nummering en de marges. Start hiervoor met het juiste formaat aan de hand van je boek afmetingen in Word door dit aan te passen bij ‘pagina-indeling’.
Marges
De marges van je manuscript zijn de witruimtes rond de tekst. De standaardmarges in Word zijn bovenaan, onderaan en aan de zijkant 2,5 cm. Je kunt dit natuurlijk aanpassen naar je eigen voorkeur. De dikte van je boek zal een invloed hebben op de marges aangezien de tekst bij een dikker boek verder van de rug moet staan. Hiervoor kun je in Word makkelijk een correctie toevoegen aan de huidige marges: de rugmarge. Deze toepassing vind je bij de instellingen van de marges.
Voeg deze waarden in bij ‘rugmarge’ om te corrigeren voor de dikte van de rug:
- Tot 150 pagina’s: 0.6 cm
- Tot 300 pagina’s: 1.0 cm
- Tot 500 pagina’s: 1.2 cm
- Tot 500 pagina’s: 1.5 cm
Titels en subtitels
Voor de hoofdstuktitels van je boek raden we je aan om de volgende opmaak aan te houden:
- Kies voor de opmaak van de hoofdstuktitel hetzelfde lettertype als de basistekst.
- De voor en na alinea stel je respectievelijk in op 36 pt en 48 pt.
- Elk hoofdstuk begint op een nieuwe pagina. Voeg hiervoor pagina-einden toe.
- Optioneel: een automatische nummering van je titels kan je toevoegen via het knopje ‘Lijst met meerdere niveau’s’.
Paginanummering
De paginanummering van je manuscript komt aan de rechterkant van de rechtse pagina’s en aan de linkerkant van de linker pagina’s. Hiervoor moet je ‘even en oneven pagina’s verschillend’ aanduiden in Word. De nummering mag niet zichtbaar zijn op de titelpagina en het voorwoord. Om dit te verkrijgen moet je een sectie-einde toevoegen op de pagina voor de start van je nummering. Op deze manier koppel je de nummering van de eerste sectie los van de tweede sectie. Nu kun je de eerste sectie verwijderen zonder dat de nummering van de tweede sectie ook verwijderd wordt.
CMYK versus PNG en JPG
CMYK refereert naar de vier inktkleuren die gebruikt worden tijdens het drukken, namelijk cyaan, magenta, geel en zwart. De kleuren die je op je beeldscherm ziet, zijn in RGB. Dit model wordt gebruikt op digitale schermen en staat voor rood, groen en blauw. Houd er dus rekening mee dat de kleuren van je cover op je computerscherm anders kunnen zijn bij de papieren versie. Door een proefdruk te bestellen voor je het boek publiceert, ontdek je eventuele kleurveranderingen.
Afbeeldingen kunnen opgeslagen worden als een JPG- of PNG-bestand. Het JPG-formaat is het meest gebruikte formaat voor afbeeldingen met veel details en is het best geschikt voor drukwerk. Een PNG-bestand wordt voornamelijk gebruikt voor logo’s, iconen, afbeeldingen met veel tekst of bij het gebruik van een transparante achtergrond. Een PNG-bestand wordt alleen gebruikt op beeldschermen en maakt dus gebruik van het RGB-model. Een JPG-bestand kan je daarentegen makkelijk omzetten van RGB naar CMYK via een gratis programma.
Afloop en snijtekens
De afloop is een extra rand rond het document die je toevoegt. Deze zal uiteindelijk door de drukker worden weggesneden. Door een afloopgebied toe te voegen van bijvoorbeeld 3 mm, wordt er langs alle randen van je document 3 mm afgesneden. Dit zorgt ervoor dat er geen witte rand rond je cover overblijft na het snijden. Bij Bookmundo is de afloop steeds 3 mm.
De snijtekens op een document geven aan waar het papier gesneden moet worden. Deze kun je instellen in InDesign bij het exporteren van je bestand naar PDF, maar Word biedt deze functie niet aan. Daarom vraagt Bookmundo een bestand zonder print-, snij- en afloopmarkeringen. Lekker makkelijk!
Vectorbestanden
Een vectorbestand is een bestand dat gecreëerd wordt met mathematische formules in plaats van de gebruikelijke pixels. Deze bestanden kunnen onbeperkt vergroot en verkleind worden zonder een verlies in kwaliteit. Daarnaast zal de opmaak van een vectorbestand er op elk formaat hetzelfde uitzien.
PDF voor een printklaar document
Door je Word-document om te zetten naar een PDF kunnen er nog afbeeldingen verspringen of kleuren veranderen. Bekijk het finale bestand in de PDF reader dus grondig, want zo zal je boek cover en je manuscript uiteindelijk uit de printer rollen. De PDF-functie van Word is beperkt, waardoor lettertypes niet automatisch in het PDF-bestand geladen worden. Volg onderstaande stappen om je document correct te converteren naar PDF.
Sla je Word-bestand op als een PDF:
- Klik op de Office-knop
- Kies voor ‘Opslaan als’
- Select de map waar je het bestand in wilt opslaan
- Selecteer PDF onder de bestandsnaam
- Klik op ‘opties’
- Selecteer ‘Voldoet aan ISO 19005-1 PDF/A
- Opslaan
Aan de hand van deze informatie zou je nu makkelijk de omslagspecificaties voor jouw omslag moeten kunnen ontleden. Zit je nog met bepaalde vragen? Contacteer ons via info@bookmundo.com!